Makaleler

İcra ve İflâs Kanunu’nun 100. maddesi uyarınca alacağı, haczi koyduran alacaklının alacağından önce doğmuş olan alacaklı, bu durumu kanunun öngördüğü belirli vasıtalarla ispat ederek, hacze ayni derecede katılabilir. Bu taşınmazın satışı için yapılacak ön işlemlerde herhangi bir hak kaybı olmaması ve satış yapıldıktan sonra sıra cetveli oluşturularak satış bedelinin ödenmesi açısından 100. madde bilgilerine başvurulması oldukça önemlidir.

İİK m. 100:

Hacze iştirak derecelerinin teşkili

“İlk haciz üzerine satılan malın tutarı vezneye girinceye kadar aynı derecede hacze iştirak edebilecek alacaklılar:

1 – İlk haciz ilamsız takibe müstenitse takip talebinden ve ilama istinat ediyorsa dava ikamesinden mukaddem yapılmış bir takip üzerine alınan aciz vesikasına,

2 – Yukarki fıkrada yazılı tarihlerden önce açılmış bir dava üzerine alınan ilama,

3 – Aynı tarihlerden mukaddem tarihli resmi veya tarih ve imzası tasdikli bir senede,

4 – Aynı tarihlerden mukaddem tarihli resmi dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilinde ve usulüne göre verdikleri makbuz veya vesikaya istinat eden alacaklılardır.

Bu suretle iştirak halinde icra dairesi müracaat üzerine aynı derecedeki alacaklıların bütün alacaklarına yetecek nispette ilave suretiyle hacizler yapar.

Bunların haricindeki alacaklılar ancak, evvelki dereceden artacak bedeller için hacze iştirak edebilirler.”

İİK md. 100 uyarınca alacaklısı olunan bir borçluya karşı daha önce bir başkası haciz yoluyla takip yapmışsa, belirli şartların varlığı halinde, ayrıca fiili haciz ve masraf yapmadan bu hacze katılınabilinir.

İİK md. 100 uyarınca hacze katılabilmek için 4 koşulun yerine getirilmesi gerekir:

1-İcra takibi yapılmış olmalıdır.

Hacze katılmak isteyen alacaklı, borçluya karşı icra takibinde bulunmuş olmalı ve bu takibinin kesinleşmesi sebebiyle kendisine haciz istemek yetkisi (İİK m. 78) tanınmış olmalıdır.

2-Alacaklının alacağı ilk haczi başlatan alacaklıdan önce doğmuş olmalıdır.

Hacze katılmak isteyen alacaklının alacağı ilk haczi koydurmuş̧ olan alacaklıdan önce doğmuş̧ olmalıdır. Bunun için de hacze katılmak isteyen alacaklının alacağı:

• İlk haciz ilamsız bir takibe dayanıyorsa; takip talebinden önce,
• İlk haciz ilamlı bir takibe dayanıyorsa; bu ilâmın verildiği davanın açıldığı tarihten önce doğmuş̧ olmalıdır.

Kanunda belirtilen ilk haciz ile ifade edilmek istenen kesin hacizdir. İlk uygulanan haciz olarak anlaşılmalıdır. Yargıtay dairelerinin çeşitli içtihatlarında da bu durumu destekler nitelikte ifadeler bulunmaktadır.

3-Alacak kanunda sayılan belgelerden birine dayanmalıdır.

Hacze katılmak isteyen alacaklının alacağı 100. maddenin 1-4. bentlerinde sayılan belgelere dayanmalıdır. Bu belgeler şunlardır:

• İlk haciz ilamsız takibe dayanıyorsa, takip talebinden, ilâma dayanıyorsa, dâva açılmasından önce yapılan takip üzerine alınan kesin aciz belgesi
• Takip talebinden veya dava açılmasından önce açılmış̧ bir dava üzerine alınmış̧ ilâm
• Takip talebinden veya dava açılmasından önceki tarihli resmî veya tarih ve imzası tasdikli bir senet
• Takip talebinden veya dava açılmasından önceki tarihli resmî dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilinde ve usulüne göre verdikleri bir makbuz veya belge

4-Haciz üzerine satılan malın bedeli vezneye girmeden önce hacze katılmak için başvurulmalıdır.

Haczedilen para veya ilk haciz üzerine satılan malın tutarı vezneye girdikten sonra ileri sürülen katılma istemleri süre bakımından kabul edilemeyecektir.

Maddede sayılan ve buraya kadar açıklanan dört koşulu sağlayan alacaklılar, konulan ilk hacze aynı derecede katılırlar. Koşulları sağlayamayan alacaklılar ise ancak önceki dereceden artacak bedeller için hacze katılabilirler. Dolayısı ile hacze katılmada ikinci dereceyi teşkil ederler (m. 100/son). Haczedilen şeyin değeri hacze katılan bütün alacaklıların alacaklarına yetmezse, icra memuru istem üzerine, ilave hacizler yapar.