Makaleler

Mevcut BİRLEŞME BÖLÜNME TEBLİĞİ (II-23.2) amacı, 1.ve 2.maddelerinde düzenlendiği üzere, taraflardan en az birinin halka açık ortaklık oldıığu birleşme ve bölünme işlemlerinde uygulanacak usul ve esasları belirlemektir. Bu çerçevede Tebliğ, halka açık anonim ortaklıkların sermaye şirketleri ile, (devralan olmak kaydıyla) şahıs şirketleriyle ve kooperatiflerle birleşme işlemlerini; ayrıca halka açık anonim ortaklıkların taraf olduğu bölünme işlemlerini kapsamaktadır.

2.maddenin 2.fıkrası uyarınca Tebliğ hükümleri, halka açık anonim ortaklıklar ile birleşme veya bölünme işlemine taraf olan şirketlere ve kooperatiflere de kıyasen uygulanacak olduğundan; uygulama kapsammında bütün birleşme devralma işlemine taraf şirketlerin yer aldığı sonucuna varılmaktadır.

30/05/2020 tarihinde çıkarılan 31140 sayılı Resmi Gazete ile yüyürlüğe giren BİRLEŞME VE BÖLÜNME TEBLİĞİ’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (II-23.2.B) ile çeşitli düzenlemelere gidilmiştir. Nitekim, yapılan düzenlemeler yoluyla, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından duyurulan Yeni Ekonomi Programı çerçevesinde planlanan yapısal reformların önemli bir unsuru olan, yönetim kontrolü kamuya ait payları borsada işlem gören halka açık ortaklıkların birleşme işlemlerine taraf olmalarının ve yeniden yapılandırılmalarının, Tebliğ hükümleri çerçevesinde etkin bir şekilde gerçekleştirilebilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda aşağıda yer verilen konuların açıklanması gerekmektedir:

4. Madde-4 TANIMLAR’da yapılan değişiklik
4.maddede gerçekleştirilen değişikliğin esasında öğreti ve uygulamada bilinen
bir mefhumu hükme bağlamaktadır. Değişiklikle birlikte maddenin sonuna “Ş” fıkrası eklenmiş ve bu fıkrada “Yönetim Kontrolü” tanımlanmıştır:
“ MADDE 4
(1) Bu Tebliğde geçen;
A) Birleşme: Devralma veya yeni kuruluş şeklinde birleşmeyi,
b) Birleşme amaçlı ortaklık: Önceden belirlenmiş bir süre ve yatırım stratejisi doğrultusunda, halka arz sonrası oluşacak sermayesini temsil eden payların en az yarısını halka arz etmek ve sonrasında halka açık olmayan bir ortaklık ile birleşme amacı ile kurulan, bu amacı gerçekleştirmek haricinde herhangi bir faaliyeti olmayan, ana sözleşmesinde ve/veya halka açılma nedeniyle düzenlenen izahnamede belirtilen faaliyetler için halka arzdan elde ettiği gelirin azami yüzde onunu kullanarak bakiye kısmın önceden belirlenmiş süre içerisinde hedeflenen birleşme işleminin gerçekleşmemesi halinde kurucular dışındaki ortaklara iade edilmesi amacıyla mevduat, devlet iç borçlanma senedi ve benzeri yatırım araçlarından bir veya birden fazlasına yatırım yapmak suretiyle değerlendirmeyi taahhüt eden ve bu çerçevede gerekli nakit yönetim politikasını halka açılma nedeniyle düzenlenen izahnamede kamuya açıklayan, birleşme işleminin onaylandığı genel kurul toplantısında olumsuz oy kullanan pay sahiplerine ve sona ermesi durumunda kurucular dışındaki tüm pay sahiplerine ait paylara yönelik olarak gönüllü geri alım işlemini izahnamede belirtilen esaslar çerçevesinde gerçekleştirecek olan ve ticaret unvanında birleşme amaçlı ortaklık ibaresi bulunan ortaklığı,
c) Borsa: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan sistem ve pazar yerlerini,
ç) Bölünme: Tam veya kısmi bölünmeyi,
d) Değişim oranı: Birleşme veya bölünmeye taraf olan şirketlerin ortaklarının, sahip oldukları bir paya karşılık olarak birleşme veya bölünme sonucunda alacakları pay miktarını gösteren oranı,
e) Devralma şeklinde birleşme: En az bir şirketin, aktif ve pasif malvarlığı unsurlarını bir bütün olarak başka bir şirkete devrederek tasfiyesiz sona ermesini ve devrolunan şirketin ortaklarına belirli bir değişim oranına göre hesaplanacak miktarda devralan şirketin paylarının verilmesini,
f) Finansal raporlar: Finansal tablolar, faaliyet raporları ve sorumluluk beyanlarından oluşan raporları,
g) Finansal tablolar: Dipnotlarıyla birlikte finansal durum tablosu, kapsamlı gelir tablosu, nakit akış tablosu ve özkaynak değişim tablosunu,
ğ) Gayrimenkul değerleme şirketi: Sermaye piyasası mevzuatı uyarınca gayrimenkullere, gayrimenkule dayalı haklara ve gayrimenkul projelerine ilişkin değerleme hizmeti verecek şirketler listesinde adı bulunan şirketleri,
h) Halka açık ortaklık: Payları halka arz edilmiş olan veya halka arz edilmiş sayılan anonim ortaklıkları,
ı) İştirak modeliyle kısmi bölünme: Bölünen şirketin, bölünmeye konu malvarlığının başka bir şirkete ayni sermaye olarak konulduğu ve devrin karşılığında bölünen şirketin devralan şirket sermayesinde pay sahibi olduğu kısmi bölünmeyi,
i) Kanun: 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
j) KAP: Kamuyu Aydınlatma Platformunu,
k) Kısmi bölünme: İştirak veya ortaklara pay devri modeliyle bölünmeyi,
l) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
m) Menkul kıymet: Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan sermaye piyasası araçlarını,
n) Ortaklara pay devri modeliyle kısmi bölünme: Bir şirketin malvarlığının bir veya birden fazla bölümünün mevcut veya yeni kurulacak başka bir şirkete veya şirketlere devredildiği, bölünen şirket sona ermeksizin ortaklarının devredilen malvarlığı bölümlerinin karşılığında devralan şirket veya şirketlerin ortağı olduğu kısmi bölünmeyi,
o) Şirket: Ticaret şirketlerini,
ö) Tam bölünme: Bölünen şirketin malvarlığının tümünün mevcut veya yeni kurulacak en az iki şirkete geçmesini, bölünen şirketin sona ermesini ve ortaklarının devralan şirketlerin ortağı olmasını,
p) TTK: 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununu,
r) Yeni kuruluş şeklinde birleşme: İki veya daha fazla şirketin, aktif ve pasif malvarlığı unsurlarını bir bütün olarak yeni kurulacak olan bir şirkete sermaye olarak koyarak tasfiyesiz sona ermesini ve sona eren şirketlerin ortaklarına sahip oldukları paylara karşılık gelen belirli bir değişim oranına göre hesaplanacak olan miktarda yeni kurulan şirketin paylarının verilmesini,
s) Yönetim organı: Anonim şirketler ve kooperatiflerde yönetim kurulunu, limited şirketlerde müdürü veya müdürleri, şahıs şirketleri ile sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde yöneticiyi,
ş) (Ek:RG-30/5/2020-31140) Yönetim kontrolü: Halka açık ortaklığın oy haklarının yüzde ellisinden fazlasına tek başına veya birlikte hareket ettikleri kişilerle beraber, doğrudan veya dolaylı olarak sahip olunmasını, yönetim kurulu üye sayısının salt çoğunluğunu seçme veya genel kurulda
söz konusu sayıdaki üyelikler için aday gösterme hakkını veren imtiyazlı paylara sahip olunmasını,
ifade eder. ”
 

12.Madde- BİRLEŞMEYE İLİŞKİN ÖZELLİKLİ DURUMLAR’da yapılan değişiklik

12.maddenin 8.fıkrasına yine yönetim kontrolüne ilişkin bir ekleme yapılmış olup; 4., 5., 6. ve 7. Fıkralarının uygulama alanını daraltıcı Bu daraltmanın yukarıda açıklandığı üzere Yeni Ekonomi Programı çerçevesinde planlanan yapısal reformların yerine getirilmesi, gerek Covid-19 salgınının ülke ekonomisi ile bazı sektörlere yönelik muhtemel etkilerinin giderilmesi, gerekse birleşmeye taraf olacak, kamu kurum ve kuruluşlarının yönetim hakimiyetine sahip olduğu, payları borsada işlem gören halka açık ortaklıkların pay sahiplerinin menfaatlerinin korunması olduğu açıktır.1 Nitekim bahsi geçen uygulamalarda yalnızca birleşme amaçlı ortaklıklar dışarıda tutulmuşken, eklenen ibareler sayesinde kamu kurum ve kuruluşlarının yönetim kontrolüne sahip olduğu payları borsada işlem gören ortaklıklar da artık kapsam dışındadır.

Birleşmeye ilişkin özellikli durumlar
Madde 12 – (1) Tasfiye halindeki bir şirket malvarlığı dağıtılmaya başlanmamışsa ve devrolunan şirket olması kaydıyla birleşmeye katılabilir.
(2) Birleşmeye esas finansal tablolarına göre geçmiş yıl zararları bulunan bir şirket, sadece bu geçmiş yıl zararlarını karşılayabilecek miktarda özkaynağa sahip başka bir şirketle birleşebilir.
(3) Birleşme sözleşmesinde TTK’nın 141 inci maddesi çerçevesinde ayrılma akçesinin öngörülmesi durumunda; ayrılma akçesinin Türk Lirası cinsinden nakit, menkul kıymet veya kısmen nakit kısmen menkul kıymet olarak belirlenmesi mümkündür. Ancak pay sahibinin talebi halinde ayrılma akçesinin nakden ödenmesi zorunludur. Ayrılma akçesinin tamamen veya kısmen menkul kıymet cinsinden belirlenmesi durumunda, menkul kıymetin
Sermaye Piyasası Kurulu Birleşme ve Bölünme Tebliği (II-23.2)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (II-23.2.B) ile İlgili Açıklama
borsada işlem gören bir menkul kıymet olması zorunludur. Ayrılma akçesi olarak önerilen menkul kıymet için esas alınan birim fiyat veya değişim oranı ile bu fiyatın veya değişim oranının tespitinde uzman kuruluş görüşü dikkate alınır ve hesaplanan birim fiyat veya değişim oranı duyuru metninde açıklanır.
(4) Birleşme işlemine taraf olan şirketlerin sayısının iki olduğu, payları borsada işlem gören halka açık bir ortaklık ile payları borsada işlem görmeyen bir şirketin;
a) Devralma şeklinde birleşme işlemlerinde; payları borsada işlem gören halka açık ortaklığın sermayesinin %100’den fazla artması ile sonuçlanacak şekilde,
b) Yeni kuruluş şeklinde birleşme işlemlerinde ise; payları borsada işlem gören halka açık ortaklığın ortaklarına tahsis olunacak payların, yeni kurulacak ortaklığın sermayesinin yarısından azını oluşturacak şekilde,
bir birleşme işlemi yapılamaz.
(5) Birleşme işlemine taraf olan şirketlerin sayısının ikiden fazla olduğu, payları borsada işlem gören halka açık ortaklıklar ile payları borsada işlem görmeyen şirketlerin;
a) Devralma şeklinde birleşme işlemlerinde; payları borsada işlem görmeyen devrolunan her bir şirket için yapılacak sermaye artırımı tutarının, payları borsada işlem gören halka açık ortaklığın birleşme öncesi sermayesini aşacak şekilde,
b) Yeni kuruluş şeklinde birleşme işlemlerinde ise; payları borsada işlem gören halka açık ortaklığın ortaklarına tahsis olunacak payların, yeni kurulacak ortaklığın sermayesinde birleşmeye taraf olan her bir şirketin önceki hissedarlarına verilecek pay miktarından az olacak şekilde,
bir birleşme işlemi yapılamaz.

(6) (Değişik:RG-27/2/2015-29280) Payları borsada işlem görmeyen bir şirketin devralan taraf olduğu birleşme işlemlerinde devralan ortaklıkların, sermaye ile kanuni yedek akçelerin toplamının tamamının karşılıksız kalması hariç olmak üzere, 22/6/2013 tarihli ve 28685 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Pay Tebliği (VII-128.1)’nin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirlenen Kanun kapsamından çıkma şartlarını sağlamamaları gerekir. Birleşme sonucunda devralan şirketin birleşme öncesindeki payları, şirket paylarının borsada işlem görmeye başladığı tarihten sonraki 6 aylık dönemde borsada satılamaz. Söz konusu payların; devrolunan ve payları borsada işlem gören ortaklığın birleşme işleminin kamuya açıklandığı tarih itibariyle fiili dolaşımdaki pay miktarının en fazla yarısına tekabül eden miktarı şirket paylarının borsada işlem görmeye başladığı tarihten sonraki 6 ncı ve 12 nci
aylar arasındaki dönemde, yine aynı miktardaki bölümü ise şirket paylarının borsada işlem görmeye başladığı tarihten sonraki 12 nci ve 24 üncü aylar arasındaki dönemde borsada satılabilir. Bu fıkra kapsamında payları borsada işlem görmeyen şirket ortaklarının her birinin borsada ne kadarlık pay satışı yapabileceğinin belirlenmesinde, birleşme işleminin görüşüldüğü genel kurul tarihi itibariyle payları borsada işlem görmeyen şirkette sahip olunan pay oranları dikkate alınır.
(7) Bu maddenin altıncı fıkrası kapsamındaki payların ilgili sürelerde borsa dışında satılması durumunda, söz konusu payların borsada satılabilmesine ilişkin altıncı fıkrada belirtilen kısıtlamalar geçerlidir.
(8) Bu maddenin dördüncü, beşinci, altıncı ve yedinci fıkraları (Ek ibare:RG-30/5/2020-31140) kamu kurum ve kuruluşlarının yönetim kontrolüne sahip olduğu payları borsada işlem gören ortaklıklar ile birleşme amaçlı ortaklıklar için uygulanmaz.

BİRLEŞME BÖLÜNME TEBLİĞİ (II-23.2) Metni için:
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=19190&MevzuatTur=9&MevzuatTertip=5
BİRLEŞME BÖLÜNME TEBLİĞİ’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (II-23.2.B) Metni için:
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/05/20200530-5.htm